برخی از دلایل خواب رفتن دست و پا را بدانیم

دلایل خواب رفتن دست و پا بسیار متفاوت و فراوان است؛ اما به سبب اهمیتی که برخی از موارد نسبت به سایر آنها دارند و یا به علت شیوع بیشتر این موارد، در این مطلب آنها را عنوان خواهیم کرد.

معمولاً حالت خواب رفتن و یا همان گز گز و مورمور شدن دست و پا، بیشتر زمانی حس می شود که به مدت زمان طولانی نشسته و یا ایستاده ایم و یا در یک حالت خاصی خوابیده باشیم.

این حالت ممکن است تا جایی پیش برود که به حالت بی حسی و ضعف در عضلات دست و پا منجر شود.

علل خواب رفتن دست و پا

برخی از علت های خواب رفتن دست و پا که شایع‌تر هستند عبارتند از:

کمبود برخی ویتامین ها

بعضی از ویتامین ها در بدن برای سلامت اعصاب ضروری و لازم هستند که از جمله آنها می‌توان به ویتامین E ویتامین b۱ ویتامین b۶ ویتامین B ۱۲ و نیاسین اشاره کرد.

برخی مواقع کمبود هر کدام از این ویتامین ها ممکن است به سبب عدم جذب صحیح نوع خاصی از ویتامین ها در بدن ما باشد؛ مانند کمبود ویتامین b۱۲ که می‌تواند به کم‌خونی منجر شود؛ که خود کم خونی از علل خواب رفتن و گزگز دست و پا است.

بعضی وقت ها هم بر اثر بی توجهی و مصرف کردن یک سری از مواد خاص غذایی و به عکس مصرف نکردن برخی دیگر از مواد غذایی و نبودن آن در برنامه غذایی ما، ممکن است ما را دچار برخی از بیماری ها و علائم کند؛ منجمله مورمور شدن دست و پا

به هر صورت کمبود ویتامین های گفته شده در درازمدت موجب احساس خواب رفتگی و مورمور شدن دست و پا خواهد شد.

به این نکته هم دقت کنید که افراط در مصرف بعضی از ویتامین‌ها، مانند 6B می تواند باعث بی حسی و گزگز دست و پا شود.

استفاده از بعضی داروها

استفاده از برخی از داروها هم ممکن است موجب آسیب دیدگی عصبی و سوزن سوزن شدن و خواب رفتن برخی از قسمت‌های بدن شود.

مثلاً وقتی از داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان و یا داروهای مخصوص HIV استفاده می کنیم؛ می تواند عارضه جانبی مصرف این گونه داروها خواب رفتگی در بعضی از اعضای بدن و عضلات ما باشد.

مصرف برخی از داروها، مانند داروهای ضد انعقاد خون، داروهای قلبی و فشارخون و یا داروهای ضد عفونی و ضد التهاب هم ممکن است سبب این عارضه در ما شوند.

نوروپاتی دیابتی

یکی از مشکلاتی که افراد دیابتی از آن مرتباً گله و شکایت دارند؛ خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پا در آنان است؛ این مشکل به علت آسیب به اعصاب در اینگونه اشخاص رخ می‌دهد.

نوروپاتی دیابتی هنگامی اتفاق می‌افتد که آسیب عصبی ناشی از دیابت باشد و می تواند دست ها و پاها را تحت تاثیر خود قرار دهد چون روی اعصابی که حد فاصل بین مغز و نخاع قرار دارد؛ اثر می‌گذارد.

هنگامی که آسیب عصبی به دلیل قند خون بالا، در جریان خون ایجاد شود؛علاوه بر آسیب عصبی می تواند به عروق خونی که اعصاب شما را تامین می کند؛ آسیب برساند و وقتی که اعصاب اکسیژن کافی دریافت نکنند؛ عملکرد خوبی نخواهند داشت و خواب رفتن دست و پا در این افراد بیشتر رخ خواهد داد.

حدود دو سوم از مبتلایان به دیابت، دچار آسیب های عصبی و نوروپاتی عصبی هستند که ممکن است این آسیب ها خفیف یا شدید باشد.

توجه کنید که خواب رفتن دستها و پاها هنگام بیداری می تواند نشانه ای برای وجود بیماری دیابت در افراد باشد!

بیماری سندروم تونل کارپل

بیماری سندروم تونل مچ دست نیز باعث ایجاد این بیماری و عارضه در فرد می شود.

این بیماری زمانی به وجود می آید که عصبی که از مچ دستان شما وارد پنجه و نوک انگشتان می شود؛ بر اثر زیاد کار کردن و یا تکرار کردن مرتب کاری یا حالتی و یا عوامل دیگری نظیر کم کاری تیروئید انتشار پیدا کند؛ که در این صورت با مختصر فعالیتی دچار خواب رفتگی در دست و پا خواهید شد.

افراد مبتلا به تونل کارپل یا کارپ، ممکن است که بیشتر در چهار انگشت اول دست احساس بی حسی داشته باشند.

بیماری آرتریت روماتوئید

این بیماری نوعی از بیماری های مفاصل است که موجب ورم و التهاب و درد در مفاصل می‌شود که بیشتر در مچ دست و در انگشتان دست رخ می‌دهد؛ ولی در قسمت های دیگری مانند مچ پا و زانو هم وجود داشته و سبب خواب رفتن آنها خواهد شد.

انواع بیماری های سیستماتیک

برخی از بیماری ها شامل بیماری‌های کبدی، اختلالات کلیوی، بیماری‌ها و آسیب‌های وریدی و کم‌خونی، تومورهای خوش خیمی که بر اعصاب اثر می‌گذارند، عدم تعادل در هورمون ها مانند کم کاری تیروئید و…. سبب خواب رفتن و گزگز دست و پا خواهد شد.

بیماری های خود ایمنی

بیماری های خود ایمنی هنگامی رخ می‌دهد که دستگاه ایمنی بدن اشتباهاً حمله به خود بدن را آغاز می‌کنند؛ از جمله این بیماری‌ها می‌توان به لوپوس، سلیاک، ام اس، آرتریت روماتوئید و…. اشاره کرد.

این بیماری ها می توانند با آن اندام ها یا بافت هایی مانند، گلبول‌های سرخ خون، غده تیروئید، لوزالمعده، عروق خونی، مفاصل و…. را درگیر کرده و مشکلاتی نظیر خواب رفتن دست و پا را به وجود آورند.

آسیب دیدن و صدمه به اعصاب

در برخی موارد ممکن است اعصاب، آسیب دیده، خرد شده و یا فشرده شده باشند که با درد عصبی تواءم خواهند بود.

نمونه‌ای از فشردگی عصبی را در فتق دیسک می‌توان مشاهده کرد.

فتق دیسک بین مهره‌ای، عارضه است که به علت بلند کردن اجسام سنگین و یا وارد شدن ضربه به دیسک، در ستون فقرات رخ می‌دهد؛ که سبب فشار بر روی ریشه‌های عصبی و ایجاد علائم بالینی خواهد شد.

خواب رفتن و مورمور در دست و پا در چنین مواردی هم ممکن است رخ دهد که معمولاً با انجام فیزیو تراپی بهبود خواهد یافت.

بارداری

در برخی از بارداری‌ها، بدن دچار ورم می شود؛ ورمی که در طول دوران بارداری در بدن رخ می دهد؛ می تواند فشار را بر روی بعضی از اعصاب بدن شما افزایش دهد و از عوارض آن ممکن است احساس گزگزو سوزش و خواب رفتن در انگشتان دست و پا باشد.

اما این مورد چندان نگران کننده نیست و معمولا بعد از پایان بارداری این علایم از بین رفته و بهبودی حاصل خواهد شد.

اعتیاد به الکل

اعتیاد به الکل خود باعث آسیب های عصبی می‌شود؛ در ضمن مصرف الکل موجب کمبود ویتامین B1 می‌شود که روی عملکرد اعصاب موثر است و کمبود ویتامین های مهم در بدن را هم ایجاد خواهد کرد.

همه این ها می توانند باعث نوروپاتی محیطی شوند که در نهایت سبب ایجاد خواب رفتگی در دست و پا خواهند شد.

به هر حال بسیاری از بیماری‌های دیگر و استفاده از داروهای خاص، سبک زندگی، قرار گرفتن در برابر برخی مواد سمی و… همه از عواملی هستند که به خواب رفتن و گزگز دست و پا کمک خواهند کرد.

درمان خواب رفتگی دست و پا

ابتدا برای یک درمان موفق، تشخیص درستی از بیماری و آنچه که سبب به وجود آمدن بیماری می شود؛ لازم است که این کار بر عهده پزشک معالج است.

با دیدن چنین علائمی باید با مراجعه به پزشک و پیگیری و یافتن علل بیماری آن را هرچه سریعتر درمان کنیم.

هرچه زمینه ی بروز مشکل دقیق تر و درست تر تشخیص داده شود؛ درمان آن راحت تر و سریع تر خواهد بود.

مثلا اگر این عارضه به سبب بیماری دیابت به وجود آمده باشد؛ با کنترل در سطح قند خون، می‌توان پیشرفت این نوروپاتی را کند کرده و یا حتی متوقف کنید.

مهمترین نکته در این زمینه، رعایت رژیم غذایی سالم، حفظ تعادل وزن بدن، اجتناب از مصرف الکل و سیگار و انجام تمرینات ورزشی مناسب با توجه به توصیه های پزشک و مصرف ویتامین های لازم برای اعصاب و بدن و….است؛ که در درمان این اختلال و عدم پیشرفت این بیماری یعنی خواب رفتن دست و پا بسیار موثر خواهد بود.