گرمازدگی اختلالی جدی است که در آن بدن توانایی خود را در تنظیم دما از طریق تعریق از دست می دهد. اما اگر بدن آب داشته باشد از راه تعریق، دمای زیاد را کاهش می دهد. از همین قصد داریم در این مطلب با گرمازدگی و راه های مقابله باآن را بیشتر بشناسیم.
چرا دچار گرمازدگی میشویم؟
کنترل دمای بدن توسط هیپوتالاموس مغز انجام می گیرد. کم آبی بدن باعث تولید گرمای بیشتری در بدن می شود و اگر این دما کنترل نشود، موجب گرمازدگی می شود. گرمازدگی اختلالی جدی است که در آن بدن توانایی خود را در تنظیم دما از طریق تعریق از دست می دهد. اما اگر بدن آب داشته باشد از راه تعریق، دمای زیاد را کاهش می دهد.
علائم گرمازدگی چیست؟
باتوجه به این که دو سوم بدن را آب تشکیل می دهد، اگر آب بدن کم شود کم آبی شدید باعث کاهش فشارخون،کاهش اکسیژن رسانی به سلول ها و در نهایت کما و مرگ می شود. کم آبی بدن می تواند عملکرد اندام هایی مثل کلیه، کبد و قلب را متوقف کند. تشنگی زیاد،کاهش دفع ادرار که حتی ادرار تیره رنگ می شود،
- خشکی دهان و پوست
- بزاق چسبنده
- چشم های فرورفته
- سردرد
- تحریک پذیری وبرافروختگی پوست
- نبض ضعیف
- افت فشار خون
- گرفتگی عضلات
- غش و ضعف
در نهایت مرگ از علایم و عوارض جدی کم آبی بدن است. همچنین تنفس نامناسب و سخت،ضربان قلب سریع،نبض زیاد،سردرد و تهوع و خشکی زیاد پوست از جمله علایم گرمازدگی است.
راه های مقابله با گرمازدگی چیست؟
برای کنترل گرمازدگی در قدم اول باید غذاهایی مصرف شود که باعث عملکرد بهتر هیپوتالاموس می شود مثل مصرف غذاهای دریایی،سبزی های سبز برگ،انواع کلم و کاهو که به تامین مواد معدنی مناسب و اسیدهای چرب ضروری کمک می کند. استفاده از سبزی ها و میوه هایی است که آب زیادی دارد مثل خیار ،کاهو،گوجه فرنگی و هندوانه که می توان از این مواد در سالاد یا غذا، یا حتی از فالوده آنها استفاده کرد.
استفاده از غذاهای آبکی مثل انواع سوپ و آش و خوراک که به صورت کم روغن آماده شده باشد، توصیه می شود. همچنین مصرف شیر و لبنیات کم چرب به ویژه دوغ می تواند بسیار کمک کننده باشد. مصرف مواد غذایی کافئین دار مثل
- چای
- قهوه
- شکلات
باعث می شود بدن آب بیشتری از دست بدهد. سبزی هایی که مصرف آنها در زمان گرمازدگی ممنوع است عبارت است از سبزی هایی مثل
- جعفری
- کرفس
- مارچوبه
- کنگر فرنگی
که مصرف این سبزیجات باید قطع یا حداقل محدود شود.
وقتی فردی دچار گرمازدگی شد چکار کنیم؟
در قدم اول باید فرد گرمازده را از محیطی که در آن قرار دارد خارج کنیم و وی را در هوای خنک و سایه قرار دهیم. دومین قدم این است که هر ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به وی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی لیتر آب (معادل یک تا یک و نیم لیوان) برحسب وزن فرد بدهیم تا سریع کمبود آب بدن وی جبران شود. البته نباید به یکباره به فرد گرمازده آب فراوان بدهیم؛ باید به تدریج به وی آب بدهیم تا بدنش بتواند آب را جذب کند. هرگونه لباسی را که مانع تعادل حرارتی پوست فرد گرمازده می شود باید از بدنش خارج کنیم.
سپس یک قالب یخ پیچیده شده در پارچه را زیر کشاله ران و زیر بغل فرد قرار دهیم چون این دو نقطه از بدن می تواند دمای مرکزی را کنترل کند. بعد از آن باید فرد گرمازده را زیر آب ولرم قرار دهیم. نباید وی را به یکباره زیر آب یخ ببریم زیرا فرد دچار شوک می شود باید آب را به تدریج خنک کنیم تا دمای بدن فرد کم کم پایین بیاید. با رعایت این موارد می توانیم به بهبود وضعیت فرد گرمازده کمک کنیم.
به امید فردای روشن.
منابع: روزنامه خراسان
من می توانم…
روزهای زیبا در راه است…شرایط نمی تواند من را متوقف کند…
به امید فردایی روشن 🙂
