آمبولی ، بارها شنیده یا مشاهده شده است که بیماری بعد از انجام عمل جراحی باوجود وضعیت عمومی مطلوب ،دچار ایست ناگهانی قلب و فوت شده است.
این اتفاق بارها و بارها رخ داده است و نزدیکان بیمار را در هاله ای از ابهام فرو برده است و انها را با این سوال مواجه کرده که در شرایطی که هیچ علامت بحرانی بیمار نداشته پس مرگ ناگهانی چرا؟!
آمبولی
آمبولی (Embolus) به معنی یک توده داخل عروقی جداشده و در حال حرکت می‌باشد. این توده می‌تواند جامد، مایع یا گاز باشد و در محلی دورتر از محل تشکیلش متوقف شود.
انواع آمبولی چیست ؟
انواع آنها عبارتند از
- ترومبو آمبولی : به آمبولی لخته خون است. لخته خون در درون رگ تشکیل شده و به محل دیگر میرود
- آمبولی چربی : به معنی آزاد شدن قطرات چربی در درون رگ بعد از شکستگی و سپس حرکت آنها در رگ است
- آمبولی هوا : به معنی ورود هوا به جریان خون و سپس جابجا شدن آن در درون رگ است
- آمبولی بافتی : جدا شدن تکه ای از بافت و حرکت آن در رگ
- آمبولی مایع آمنیوتیک
- آمبولی مواد خارجی
علت آمبولی چیست ؟
لخته شدن خون در سیاهرگ‌های عمقی. این حالت هر زمان که خون در داخل رگ تجمع یافته و به خوبی جریان نداشته باشد می‌تواند ایجاد شود. عوامل تشدید کننده بیماری شامل موارد زیر است :
- سن بالای ۶۰ سال
- هرگونه آسیب یا بیماری نیازمند استراحت طولانی در بستر
- نشستن در یک حالت ثابت به مدت طولانی برای نمونه در مسافرت با هواپیما
- جراحی گذشته
- نارسایی احتقانی قلب
- اختلالات ریتم قلب
- پرخونی پلی سیتمی
- کم خونی همولیتیک
- شکستگی استخوان
- چاقی
- مصرف دخانیات
- بارداری
- مصرف قرص‌های ضد بارداری به ویژه در خانم‌های سیگاری
- فشار خون بالا
- سرطان که شایعترین آن سرطان پانکراس است
- وجود کاتتر های ورید مرکزی
آمبولی ریوی چیست؟
آمبولی ریوی وقتی است که ماده به رگ های ریه برسد.
اگر یک لخته خون ( ترومبوز ) در یکی از وریدهای بدن تشکیل شود ترومبوز ورید عمقی یا DVT است که به طور بالقوه ممکن است شکسته شده و وارد سیستم گردش خون شود ( آمبولی ) از طریق قلب سفر کرده و در یکی از شاخه های شریان ریوی ریه وارد می شود .این بیماری، عروقی که جریان خون را فراهم می کند مسدود می کند و مانع از تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن شده و سبب کاهش جریان خون به بافت ریه می شود و به طور بالقوه باعث مرگ بافت ریه ( انفارکتوس ) می شود.آمبولی ریوی تهدید کننده زندگی و از علل درد قفسه سینه است و همیشه وقتی که یک بیمار با درد در قفسه سینه و تنگی نفس مراجعه می کند آمبولی ریوی باید در نظر گرفته شود.
علائم آمبولی ریوی چیست؟
این بیماری ممکن است با شروع ناگهانی درد قفسه سینه و تنگی نفس رخ دهد و شامل علائم دیگری شامل زیر است :
- تندی تنفس و کوتاه شدن نفس ها و احساس تنگی نفس
- شنیدن صدای رال ( کراکل ) ریوی
- شنیدن صدای دوم قلب
- تندی ضربان قلب ( بیشتر از 100 تپش در دقیقه )
- تب اندک ولی بیش از °37.8
- تعریق شدید ( دیافورز )
- شنیدن صدای گالوپ s3 یا s4 ( صدای سوم و چهارم قلب )
- سنکوپ (غش کردن یا حالت غش پیدا کردن)
- همراه بودن علایم و نشانه های بالینی ترومبوفلبیت
- تورم و درد اندام زیرین ( اگر باشد معمولا قبل از سایر علایم نیز دیده می شود )
- شنیدن صدای سوفل قلبی
- سیانوز ( آبی یا کبود شدن انتهای انگشتان ، لب ها یا صورت و مخاط ها به علت کمبود اکسیژن خون )
- درد قفسه سینه
- سرفه (گاهی همراه با خلط خونی)
- بروز ادم حاد ریه
چگونه آمبولی ریوی را درمان کنیم ؟
بررسی‌های تشخیصی میشود دربرگیرنده رادیوگرافی قفسه سینه، اسکن ریه، آنژیوگرافی ریه، نوار قلب، سمع قلب و ریه، و آزمایش‌های خون جهت اندازه‌گیری عوامل انعقادی و زمان پروترومبین باشد. هدف درمانی عبارتست‌از: نگهداری عملکرد قلب و ریه در اندازه پذیرفتنی (تا برطرف شدن لخته) و جلوگیری از عود این بیماری جراحی میشود برای بستن رگ بزرگ منتهی به قلب و ریه (رگ اجوف) یا نهادن یک صافی در داخل آن برای جلوگیری از گذر لخته‌ها به سمت قلب لازم باشد (به ندرت) بکارگیری جوراب‌کشی یا پیچیدن ساق پا با باند کشی از نشستن به حالتی که ساق‌ها یا مچ پاها را روی یکدیگر بیندازید خودداری کنید. در هنگام نشستن طولانی مدت گونه‌ای بنشینید که پاها بالاتر از ران‌ها قرار گیرند. در هنگام خوابیدن پاها را بالاتر از سطح بستر قرار دهید.
داروها
داروهای ضد انعقاد به سوی حل کردن لخته و جلوگیری از ایجاد دوباره آن. سطح داروهای ضد انعقاد باید به گونه مرتب اندازه‌گیری شود تا اطمینان حاصل شود سطح آنها در اندازه دلخواه و بی‌خطر است. تجویز اکسیژن، در صورت نیاز آنتی بیوتیک‌ها، در موارد آمبولی عفونی
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
تا هنگام برطرف شدن علایم التهابی برآمده از لخته شدن خون در بستر استراحت نمایید. در استراحت در بستر اندام‌های زیرین را به گونه مکرر حرکت دهید تا به جریان یافتن خون در آنها کمک شود.
به امید فردایی روشن
منابع : ویکی پدیا
من می توانم…
روزهای زیبا در راه است…شرایط نمی تواند من را متوقف کند…
به امید فردایی روشن 🙂
سلام ممنون بابت مطالب خوب شما عالی بود تشکر
سلام یه سوال داشتم :چرا با وجود اینکه رگهای زیادی دور تا دور ریه وجود دارد ولی با بسته شدن یکی از رگهای ریه شخص دچار سندرم زجر تنفسی میشود و امکان وجود مرگ زیاد است.یعنی تعداد خیلی زیادی از رگهای قلبی هستند که میتوانند تبادلات گازی انجام دهند